بسیاری از صنایع همچون صنایع بیوتکنولوژی، داروسازی، علوم زیستی، تجهیزات پزشکی و همچنین تولید فرآیندهای نظامی و انرژی و هوا فضا دارای اتاق تمیز هستند که البته وجود اتاق تمیز در این صنایع نقش بسزایی در پیشرفت کاری آنها دارد. اما حتما با این قبیل سوالات مواجه خواهید شد که اتاق تمیز چیست؟ احراز کیفیت اتاق تمیز چیست؟ اتاق تمیز در بسیاری از صنایع اهمیت زیادی دارد چرا که موجب پیشرفت کاری آنها می شود.
در اتاق تمیز مقدار آلاینده های زیست محیطی نسبت به فضای یک محیط بسته در حد بسیار پایینی قرار دارد. بنابراین از اتاق تمیز برای تولید و انجام تحقیقات صنعتی و علمی در جهت پیشرفت فعالیت های کاری این صنایع استفاده می شود. در واقع اتاق تمیز یک محیط کنترل شده است که میزان آلاینده های آن همچون میکروب های هوا، گرد و غبار و مایعات محیطی آن در سطح پایینی قرار دارد.
مرحله طراحی احراز کیفیت اتاق تمیز چیست؟
الزامات اتاق تمیز در مرحله طراحی آن براساس کاربرد آن مشخص می شود که عبارت اند از:
- کلاس اتاق تمیز
کلاس اتاق تمیز نشان دهنده میزان حداکثری تعداد ذرات معلق در هوا در هر فوت مکعب است.
- دامنه دما و رطوبت
دما و رطوبت اتاق تمیز باید محدوده مشخصی داشته باشد.
- اختلاف فشار هوا
اختلاف فشار هوا بین اتاق تمیز و محیط اطراف باید به شکلی باشد که مانع از وارد شدن ذرات ناخواسته از محیط اطراف به درون اتاق تمیز شود.
مرحله طراحی احراز کیفیت اتاق تمیز چیست؟
تجهیزات و مواد مورد استفاده در اتاق تمیز
تجهیزات و موادی که در اتاق تمیز مورد استفاده قرار می گیرد باید عاری از هر گونه ذرات و میکروب باشد.
بنابراین بعد از تعیین الزامات مذکور طراحی اتاق تمیز نیز با در نظر گرفتن موارد زیر انجام می شود که عبارت اند از:
- ساختمان و سازه اتاق تمیز باید از مواد با کیفیت و مطلوبی ساخته شود که از ورود ذرات ناخواسته و هر گونه میکروبی به درون اتاق تمیز جلوگیری کند.
- در اتاق تمیز باید سیستم تهویه به شکلی باشد که جریان هوا را به خوبی بین اتاق تمیز توزیع کند و البته از هر گونه ذرات ناخواسته نیز به درون این اتاق جلوگیری کند.
- سیستم کنترل دما و رطوبت به کار رفته در اتاق تمیز نیز باید در محدوده مشخص باشد.
- سیستم های ایمنی از جمله سیستم های اعلام و اطفاء حریق نیز در اتاق تمیز باید تعبیه شود. بنابراین منظور از اینکه احراز کیفیت اتاق تمیز چیست؟ احراز کیفیت اتاق تمیز با توجه به بررسی و در نظر گرفتن اتاق تمیز از جهات مذکور انجام می شود.
مرحله ساخت و راه اندازی احراز کیفیت اتاق تمیز چیست؟
ساخت و راه اندازی اتاق تمیز براساس طراحی های انجام شده صورت می گیرد که در ادامه اتاق تمیز راه اندازی و تست های مربوط به احراز کیفیت اتاق تمیز انجام می شود که عبارت اند از:
- انجام این تست برای مشخص کردن اندازه و تعداد ذرات معلق در هوا صورت می گیرد.
- تست جریان هوا نیز برای مشخص سازی توزیع جریان هوا در اتاق تمیز انجام می گیرد.
- برای تعیین اختلاف فشار هوا بین محیط اطراف و اتاق تمیز این تست انجام می شود.
- برای مشخص سازی میزان نشتی فیلترهای اتاق تمیز این تست انجام می گیرد.
- برای مشاهده توزیع جریان هوا از تست تجسم جریان هوا در اتاق تمیز استفاده می شود.
علاوه بر تست هایی که بیان کردیم برای احراز کیفیت اتاق تمیز نیز تست های دیگری انجام می شود. به طور مثال می توان این طور بیان کرد که اتاق تمیز در تولید محصولات دارویی باید از نظر آلودگی به طور منظم مورد بررسی و آزمایش قرار گیرند.
کاربردهای اتاق تمیز
اتاق تمیز با توجه به نقش بسزایی که در پیشرفت کاری در صنایع مختلف دارد به طور معمول در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. احراز کیفیت اتاق تمیز چیست؟ برای احراز کیفیت اتاق تمیز تست ها و آزمایش های مختلفی وجود دارد که برای مشخص سازی یک محیط عاری از هر گونه آلودگی به کار می رود. بنابراین مهمترین کاربردهای اتاق تمیز در صنایع عبارت اند از:
- صنعت الکترونیک
در صنعت الکترونیک تمیز بودن انواع تجهیزات کامپیوتری و لوله های آندوسکوپی اهمیت زیادی دارد. بنابراین اتاق تمیز محیطی را فراهم می کند که این تجهیزات عاری از هر گونه گرد و غبار و آلودگی باشند.
- بیوتکنولوژی
آنتی بیوتیک ها یکی از متداول ترین داروها هستند که باید تولید آن ها در یک محیط کاملا استریل شده انجام گیرد. بنابراین اتاق تمیز در صنعت بیوتکنولوژی کاربرد زیادی دارد.
- داروسازی
داروها نقش بسزایی در سلامت افراد دارند بنابراین باید در یک محیط کاملا استریل شده و بهداشتی تولید شوند. بنابراین اتاق تمیز با کیفیت بالایی که دارد عاری از هر گونه گرد و غبار، ذرات معلق و آلودگی است که محیط سالم و بهداشتی را برای تولید داروها فراهم می کند.
آشنایی با کاربردهای اتاق تمیز
نتیجه گیری
احراز کیفیت اتاق تمیز چیست؟ احراز کیفیت اتاق تمیز یک فرآیند بسیار مهم است که به موجب آن با انجام تست های مذکور می توان از کیفیت و کارآیی اتاق تمیز اطمینان یافت. فرایند آن طی دو مرحله اساسی اعم از طراحی، ساخت و راه اندازی انجام می گردد. در اتاق تمیز مقدار آلاینده های زیست محیطی نسبت به فضای یک محیط بسته در حد بسیار پایینی قرار دارد. بنابراین از اتاق تمیز برای تولید و انجام تحقیقات صنعتی و علمی در جهت پیشرفت فعالیت های کاری این صنایع استفاده می شود. در واقع اتاق تمیز یک محیط کنترل شده است که میزان آلاینده های آن همچون میکروب های هوا، گرد و غبار و مایعات محیطی آن در سطح پایینی قرار دارد. با این حال اتاق تمیز با فراهم کردن محیط استریل و کاملا بهداشتی در صنایع مختلف اهمیت بالایی دارد.
سوالات متداول احراز کیفیت اتاق تمیز چیست؟
- منظور از احراز کیفیت اتاق تمیز چیست؟
احراز کیفیت اتاق تمیز پس از نصب تاسیسات اتاق تمیز طی تست های مذکور انجام می گیرد.
- الزامات اتاق تمیز در مرحله طراحی بر چه اساسی تعیین می شود؟
الزامات اتاق تمیز در مرحله طراحی براساس کاربرد آن تعیین می شود.
- در مرحله ساخت و راه اندازی، اتاق تمیز بر چه اساس انجام می شود؟
طراحی اتاق تمیز در مرحله ساخت و راه اندازی براساس طراحی آن انجام می گیرد و در ادامه اتاق تمیز راه اندازی می شود و برای اطمینان از مطابقت داشتن آن با الزامات موجود تست های لازم انجام می گیرد.