کنترل و بررسی انواع مشکلات اتاق تميز یا کلین روم
در این مقاله قصد داریم به بررسی انواع مشکلات اتاق تمیز بپردازیم.
می توان گفت که در واقع طراحی، ساخت، بهره برداری و نگهداری اتاق ها و فضاهای تمیز دشوار است.
غالباً پس از بهره برداری از تاسیسات، مشکلاتی پیش می آید که در برنامه ریزی اولیه تأسیسات در نظر گرفته نشده است.
گاهی تیمی متفاوت از برنامه ریزان اصلی با مجموعه جدیدی از مشکلات روبرو هستند.
در زیر به لیستی فشرده از مشکلات را که در طول عمر اتاق تمیز بدون پاسخ شفاف است، در اختیار شما قرار خواهیم داد.
انواع مشکلات اتاق تمیز
در بحث بررسی انواع مشکلات اتاق تمیز باید گفت:
کلین روم علاوه بر مزایای بی شماری که دارد با مشکلاتی نیز مواجه است. این مشکلات عبارتند از:
- اگر ساختار اتاق ضعیف باشد و محل اتصال دیوارها خوب درزگیری نشده باشد نشست هوا به بیرون بسیار زیاد خواهد بود.
- اگر مصالح مورد استفاده در سطوح داخلی یک اتاق تمیز صاف نباشد و حفره حفره باشد، آلودگی در آن حفره ها می ماند.
- اگر سطوح اتاق تمیز دارای لبه باشند ممکن است آلودگی به آن نفوذ کرده و به مرور منتشر شود.
- اگر رنگ سطوح اتاق تمیز جوری باشد که تراشه و ذره آزاد کند، این ذره ها می توانند هوای اتاق تمیز را آلوده کنند.
- اگر در اتاق تمیز آب حاصل از شستشو باقی بماند، اتاق تمیز فورا آلوده می شود. زیرا میکروب ها وابسته به آب هستند.
- اگر در اتاق تمیز دو سطح غیر هم جنس به هم مالیده شوند، بار الکتریکی ساکن به وجود می آید.
- بار الکتریکی ساکن می تواند ذررات موجود در هوا را جذب کند و آلودگی به وجود آورد.
- بار الکتریکی ساکن همچنین ممکن است باعث آسیب دیدن اجزای الکتریکی تجهیزات شود.
- گاهی بعضی مواد شیمیایی از مصالح به کار رفته در اتاق تمیز آزاد می شوند که به آن ، آلودگی مولکولی می گویند.
- نورپردازی نامناسب میتواند باعث افزایش خستگی چشم و افزایش استرس شود.
- عدم تهویه مناسب میتواند باعث ایجاد مشکلاتی مانند بوی نامطبوع، کثیفی و حساسیت شود.
- بوی نامطبوع میتواند به دلیل وجود زبالهها و فضای بسته
همه ی این موارد از مجموعه مشکلات اتاق تمیز هستند که باید برای رفع آنها به سرعت اقدام لازم را انجام داد.
نحوه رفع مشکلات اتاق تمیز
در زیر برای موارد بالا راه حل مناسبی ارائه شده است.
بنابراین لازم است که با بهره گیری مناسب از این راه حل ها به رفع مناسب مشکلات اتاق تمیز پرداخت.
این راه حل ها عبارتند از:
- بررسی و رفع مشکلات ساختاری
- کنترل و رفع مشکلات کاربری
در زیر به طور کامل به توضیح هر کدام از این موارد می پردازیم.
رفع مشکلات ساختاری
برای رفع مشکلات ساختاری اتاق تمیز در بحث بررسی انواع مشکلات اتاق تمیز می توان از شگرد های زیر استفاده کرد:
- عمومی ترین روش استفاده از روکش خشک است.
زیرا زمان کمی را صرف می کند. به سادگی تعمیر می شود، جریان الکتریکی را از خود عبور می دهد.
همچنین سرویس هایی نظیر کانال های هوا در پشت آن نصب می شوند. - در ساده ترین حالت، چارچوب دیوارها کار گذاشته می شوند و سپس قالب های گچی در یک امتداد در آنها قرار می گیرند. این قالب ها با چسب به هم متصل شده و آستر و رنگ نهایی آنها زده می شود.
- رنگ ها به صورت اسپری زده می شود و مثل رنگ های اپوکسی طوری انتخاب می شود که در برابر ضربه مقاوم باشد.
- برای تمیزی بیشتر باید، گوشه های دیوارها به جای زاویه قائم و تیز به صورت منحنی ساخته می شوند.
- با استفاده از چیدمان خطی چارچوب های مناسب، می توان به طور قابل توجهی کیفیت اتاق تمیز را اصلاح کرد.
این کار ظاهر اتاق تمیز را ارتقا می دهد. - دیوار های صفحه ای نازک تر از دیوارهای بدون ستون در سیستم های پیش ساخته هستند.
زیرا چارچوب آنها باعث استحکام بیشتر می گردد. - قسمت داخلی دیوار های اتاق تمیز می تواند از جنس گچ، ماده ترکیبی، تخته سه لا و یا لانه زنبوری و یا غیره باشد.
به خاطر داشته باشید که مواد و ترکیبات دیگر بسیاری، می توانند در ساختار اتاق تمیز مورد استفاده قرار گیرند.
رفع مشکلات کاربری
باید از اتاق تمیز به صورتی استفاده کرد که آلودگی را در پی نداشته باشد.
- زمانی که اتاق تمیز شسته و ضد عفونی می گردد لازم است که اتاق را با وسایل آبگیری کاملا تمیز خشک کرد.
زیرا آب باعث رشد میکرو ارگانیسم ها و آلودگی محل خواهد شد. - باید در اتاق تمیز از مالیدن دو سطح غیر هم جنس به همدیگر خود داری کرد.
زیرا با مالش دو سطح غیر هم جنس به هم الکتریسیته ساکن به وجود می آیند.
ایجاد الکتریسیته ساکن در هوا می تواند باعث تجمع آلودگی در هوا شود. - هنگام ضد عفونی کردن اتاق تمیز باید مراقب بود که به دیواره ها و ساختار اتاق تمیز توسط مواد شوینده آسیب وارد نشود.
زیرا گاهی مواد ضد عفونی کننده قوی باعث آسیب و آزاد شدن مواد شیمیایی موجود در مصالح اتاق تمیز می شود.
با دقت به این نکات می توانید تا حد بسیار زیادی از آلودگی محیط کلین روم جلوگیری نمایید.
بررسی انواع مشکلات اتاق تمیز در زمینه درب و پنجره
درها و پنجره های اتاق تمیز نیز باید برای جلوگیری از انتشار آلودگی از ویژگی های زیر برخوردار باشند. از قبیل:
- بیشتر درهای اتاق تمیز باید از جنس چوب با پوشش پلاستیکی و یا پوشش استیل باشند.
همچنین می بایست این درها به طور مناسب پرداخت و رنگ کاری شوند. - برای کمک به تمیز کاری و به حداقل رساندن آلودگی های ناشی از تماس دست ها باید اقداماتی انجام داد.
اقدام مناسب این است که باید اتصالاتی مثل دستگیره های درب را تا حد ممکن در محل مناسب نصب کرد. - در ها باید به نحوی بر روی چارچوب خود سوار شده باشند که به آسانی با فشار مثبت داخل اتاق بسته شوند.
در حالت استثنایی شاید لازم باشد که افراد، در ها را با بدن خود باز کنند. - برای جلوگیری از آلوده شدن دست ها و جلوگیری از انتقال آلودگی. درها باید به سیستم بسته شدن خودکار مجهز شوند.
- معمولا درها با کمترین فاصله مجاز ساخته می شوند تا نشست هوا به حداقل برسد.
این حالت در اتاق های محدود شده دارای فشار منفی مفید است.
زیرا ورود آلودگی ها را از بیرون به داخل اتاق به حداقل می رسانند.
بدین ترتیب با رعایت نکات بالا می تواند از جلوگیری از انتشار 70 درصد از آلودگی ها اطمینان حاصل کرد.
دیگر ویژگی های درب ها و پنجره های اتاق تمیز
با سایر ویژگی های درب و پنجره اتاق تمیز برای جلوگیری از آلودگی در زیر آشنا شوید:
- درها ممکن است دارای پنجره شیشه ای باشند تا به هنگام انتقال مواد به ایرلاک میزان اشغال بودن آنجا معلوم باشد. بنابراین پنجره نصب شده، باید قابل شستشو و تمیزکاری باشد.
- باید بدانید که درهایی هم در اتاق تمیز وجود دارند که تماما از شیشه ساخته می شوند.
- پنجره های موجود در اتاق تمیز برای بازدیدکنندگان و جلوگیری از ورود آنها و انتقال آلودگی مفیدند.
- وجود پنجره ها برای مدیران می تواند از طردد و انتقال مواد هنگام وارد شدن در اتاق تمیز و تعویض لباس جلوگیری نماید.
تعداد این پنجره ها باید حداقل ممکن باشد. شیشه به کار رفته در این پنجره ها باید به آسانی قابل تمیزکاری باشد.
و در برابر مواد شوینده و حلال های شیمیایی مقاوم بوده و شفافیت خود را از دست ندهد.
بررسی انواع مشکلات اتاق تمیز در زمینه ساختار کف
در کلین روم ها برای جلوگیری و رفع مشکلات کلین روم در زمینه آلودگی، کف را باید از مصالح خاصی ساخت. به موارد زیر توجه فرمایید:
- تقریبا در بیشتر اتاق های تمیز، برای پی ریزی کف اتاق باید از بتون استفاده کرد.
سپس یک لایه صاف، غیرقابل نفوذ و پایدار به آن اضافه می شود. - این لایه باید در برابر حلال های ریخته شده مقاوم بوده و همچنین لغزنده نباشد.
زیرا طردد به راحتی در روی آن انجام شود. - گاهی مصالحی مصالحی برای کف استفاده می شود که خصلت الکترواستاتیکی خوبی دارند.
گاهی نیز مواد آزاد شده از آنها حداقل میزان ممکن را دارد. - رایج ترین روش برای پوشش کف اتاق استفاده از صفحات وینیلی به هم جوش خورده است.
- استفاده از موزائیک کف روش دیگری است که کمتر مورد استفاده قرار می گیرد.
در عین حال با دوام است و برای بعضی شرایط مناسب می باشد. - صفحات وینیلی بسته به نوع استفاده به صورت هادی الکتریکی ساخته شوند.
- در اتاق های دارای جریان تک سویه، که هوا از کف اتاق عبور می کند، اتاق با موزائیک هایی فرش می شود.
در این روش یک کف کاذب را می سازند که این کف بر روی پایه هایی سوار می شود. - اگر اتاق، مخصوص تولید نیمه هادی ها باشد، صفحات وینیلی پوشش مناسبی نخواهند بود.
- محل اتصال دیوارها با کف اتاق توسط انواع پروفیل های مخصوص گوشه، پوشش داده می شوند.
توجه کنید که جاهایی که عمل تمیزکاری کف آنها با ماشین انجام می شود، از این قائده مستثنی هستند.
سقف های کلین روم باید چگونه باشند؟
در ادامه بحث بررسی انواع مشکلات اتاق تمیز به شکل و ساختار سقف کلین روم ها می پردازیم. باید گفت این که یک اتاق تمیز همه امکانات، یک سقف خوب نداشته باشد، امری نامعقول است. یک سقف خوب می تواند:
- در حقیقت سقف به کار رفته می تواند معلق و یا ثابت باشد. این سقف ها در فضاهای بین کانال های پشتیبانی، سیستم روشنایی و همچنین محفظه فیلترها قرار داده می شوند و در فضاهای باقیمانده صفحات خالی قرار می گیرند.
- تمامی سیستم های روشنایی، محفظه فیلترها و صفحات تشکیل دهنده سقف باید طوری به هم متصل باشند که امکان وجود هرگونه نشتی به حداقل برسد.
- اگر قطعات دارای کیفیت خوب نباشند، می توان از چسب سیلیکونی برای درزگیری و محکم نمودن قطعات در محل خود استفاده کرد.
- در اتاق های تمیز دارای جریان تک سویه، بیشتر سقف با فیلتر پوشیده شده است.
- گاهی لازم است که سقف از چارچوب های آلومینیومی شیاردار ساخته شود تا محفظه فیلترها بتوانند در داخل آنها قرار داده می شوند.
پس در این قسمت با ویژگی های یک سقف خوب برای کلین روم آشنا شدید.
چند نکته مهم راجع به کلین روم
دانستن نکات زیر هنگام تهیه و سفارش کلین روم خالی از لطف نیست:
- در صنایع تولید نیمه هادی، استفاده از مصالحی که مواد شیمیایی آزاد می کنند، می تواند باعث آلودگی شود.
- کف اتاق های تمیز معمولا از جنس پلاستیک هستند.
پوشش وینیلی کف اتاق، از PVC بزرگ ساخته شده است.
برای افزایش انعطاف پذیری، به آن مواد نرم کننده افزوده می شود. - این مواد نرم کننده می توانند آزاد شوند.
در نتیجه، این نوع پوشش ها برای استفاده در کف اتاق های تمیز مخصوص تولید نیمه هادی، مناسب نیستند. - بعضی از انواع پانل های دیواری و سقفی و همچنین مواد درزگیر از جنس سیلیکون هستند.
سیلیکونی بودن آنها نیز ممکن است دارای ریسک باشند. مواد با کیفیت بهتری باید مورد استفاده قرار گیرند. - روش هایی وجود دارند که خاصیت آزاد سازی مواد شیمیایی را در مصالح ساختمانی مورد ارزیابی قرار می دهند.
- این روش ها می توانند آزاد شدن مواد را تسریع و مواد آنها را در یک سطح اندازه گیری کنند.
- اگر وجود بار الکتریکی ساکن در هوا مشکل است.
بنابراین باید مصالح ساختمانی به کار رفته باید هادی بوده و بارهای الکتریکی پراکنده را به زمین منتقل کنند.
خب دیگر به پایان بحث بررسی انواع مشکلات اتاق تمیز یا کلین روم رسیدیم.
در پایان
اینکه به هر حال مشکلات اتاق تمیز اگرچه بیشمارند ولی قابل رفع هستند.
در این مقاله نیز هدف این بود که شما مشکلات کلین روم را بهتر بدانید.
اینگونه می توانید برای رفع آنها اقدام مناسبی انجام دهید.
سوالات متداول بررسی انواع مشکلات اتاق تميز
- اگر سازه اتاق تمیز ضعیف باشد چه می شود؟
اگر ساختار اتاق ضعیف باشد و محل اتصال دیوارها خوب درزگیری نشده باشد نشت هوا به بیرون بسیار زیاد خواهد بود. - اگر هنگام تمیز کاری آب در مصالح اتاق تمیز نفوذ کند چه می شود؟
شرایط مناسبی را برای رشد میکروارگانیسم ها فراهم می شود. - مهم ترین مشکل اتاق تمیز از نظر آلودگی چیست؟
این است که بیشتر آلاینده های مجاز برای محصولات تعریف نشده است.